Ebook Polak katolik? mobi,epub

na kościelnym indeksie dzieła Mikołaja Kopernika. Nie była to już religia bezwzględnie odrzucająca wolność sumienia, wolność wyznania, wolność słowa, a dla podtrzymania jedności żądająca od wszystkich jednej ł Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że gdy w roku 1965 zakończyły się obrady Soboru Watykańskiego II i inni biskupi wrócili do swoich diecezji gotowi poprowadzić swoje wspólnoty w nową przyszłość, polscy hierarchowie szykowali się, by nauczać polskich katolików szacunku dla tysiącletniej tradycji -- Polska, a raczej polski Kościół, szykował się na huczne obchody tysiąclecia chrztu. To miały być -- i były -- nie obchody ,,dostosowania do potrzeb epoki", a niezmiennej milenijnej tradycji. Czy zatem dziś, pięćdziesiąt lat później, polscy katolicy mogą być katolikami Soboru Watykańskiego II nie tylko czysto powierzchownie? Czy mogą nauczyć się akceptować to, co sobór mówił o protestantach, żydach, nawet o ateistach? Raczej nie, jeśli będą się kierować tym, co mogą usłyszeć w Radiu Maryja albo przeczytać w antysemickich broszurkach nadal sprzedawanych w wielu polskich kościołach. Czy potrafią być krytyczni wobec swego Kościoła? Też nie, jeśli słuchają tych, którzy tłumaczą im, że krytyka Kościoła jest błędem zsekularyzowanego Zachodu, którego w Polsce nie można powtórzyć. Stanisław Obirek staje przed tymi samymi problemami, przed którymi staje cały polski Kościół -- czy Polak katolik musi być antysemitą, pyta. Czy musi się godzić na bigoterię? Być cały czas więźniem przeszłości? Jeśli ktoś chce poznać odpowiedź na te pytania, powinien przeczytać tę książkę. Dr Ronald Modras, Professor Emeritus Saint Louis University, marzec 2014 WPROWADZENIE Artur Sandauer, pisząc O sytuacji pisarza polskiego pochodzenia żydowskiego w XX wieku, stwierdził, że to nie on tę książkę powinien napisać, choć właściwie nie wyjaśnił dlaczego. Będąc jednym z takich pisarzy, miał aż nadto danych, żeby właśnie tę problematykę przedstawić. Czy mu się to udało -- mam poważne wątpliwości. Zbyt wiele w niej polemicznego zapału, za mało analitycznego spokoju. Sandauer pisał swój esej w czasach trudnych i niesprzyjających spokojnemu namysłowi nad tożsamością. Trafnie wszak stwierdził, że: ,,Stosunek władz polskich do Żydów kształtuje się pod przemożnym wpływem ideologii kościelnej". Sądzę, że ta ideologia kształtuje nie tylko stosunek do Żydów, ale w ogóle wyznacza dzisiejsze myślenie Polaków o sobie, i to niezależnie od tego, czy ten fakt ich cieszy, czy irytuje, i czy przyznają się do katolicyzmu, czy go zwalczają. Jej wpływowi podlega nawet zdecydowana większość tych, którzy są zarówno wobec Kościoła, jak i jego ideologii obojętni. Wydaje mi się wręcz, że ta rosnąca grupa obojętnych zwyczajnie nie wie, jak się do katolicyzmu odnieść, więc wybiera milczenie. Nie jest to jednak milczenie neutralne. Dobrze uchwyciła ten problem Agnieszka Graff, odwołując się do metafory magmy: ,,Zdanie <> to nie stwierdzenie faktu, ale coś w rodzaju zaklęcia, samospełniająca się przepowiednia legitymizująca istniejący układ sił. Przekonanie, że <>, jest jak magma, w której wszyscy -- katolicy i niekatolicy -- grzęźniemy. Tak się do magmy przyzwyczailiśmy, że nie pytamy już, dlaczego pod nogami jest tak miękko, dlaczego wokół tak ślisko i duszno. A to paruje bulgocząca magma, my wdychamy jej mdłe opary". Ale przecież nie musi tak być. W wielu przypadkach tak nie jest. Osobiście jestem przekonany, że z magmy nie tylko można się wydostać, ale też trzeba jej przeciwstawić jasną i jednoznaczną alternatywę -- jest nią wyznawany i praktykowany etos liberalny. Ten etos musi się odnosić również do religii i do jej obecności w przestrzeni publicznej. Sprawdził się w innych krajach demokratycznych, w których religia przestała odgrywać rolę politycznego gracza, powinien się sprawdzić również w Polsce. Od razu chcę też napisać, że nie jest to moja pierwsza próba pisania o katolicyzmie. Wprost przeciwnie -- pisałem i piszę o nim od lat. Najpierw jako jezuita, a od 2005 roku jako były jezuita. Te publikacje zwykle opatrywałem licznymi przypisami, albo zdając sprawę z zaciągniętego długu, albo wskazując na swój dystans lub niezgodę wobec przywoływanych stanowisk. Teraz obieram inną metodę. Ta książka ma być programowo pozbawiona nadmiaru przypisów i odniesień bibliograficznych, gdyż ma charakter eseistyczny, a miejscami nawet wspomnieniowy. W żaden sposób nie oznacza to rezygnacji z naukowego rygoru, wydaje mi się jednak, że człowiek zbliżający się do sześćdziesiątki może zaryzykować mówienie własnym głosem bez podpórek i nieustannych odwołań do cudzych opinii. Nie oczekuję, że Czytelnik tej książki zna mo