Triumf chirurgów (twarda)

Książka którą chce się czytać, polecić znajomym, albo kupuje na prezent ze świadomością że obdarowany będzie usatysfakcjonowany czytelniczo po jej lekturze. Triumf chirurgów to także pozycja, bez której nie wyobrażam sobie mojej prywatnej biblioteczki i jedna z nielicznych mających ode mnie gwarancje wieloletniego nawet nie tyle zdobienia oszklonego regału, chociaż wydanie Znaku jest solidne i gustowne, co ostrożnego lecz regularnego czytania. Serdecznie polecam na prawdę warto.

?Triumf chirurgów?

Ciąg dalszy ?Stulecia chirurgów?, w którym Thorwald przedstawia najważniejsze dla tej dziedziny medycyny odkrycia od momentu wynalezienia narkozy. Tym razem autor skupia się na wydarzeniach od roku 1881 (słynna debata Ferrier-Goltz dotycząca budowy mózgu i tzw. teorii lokalizacyjnej) do 1906 (nieudana próba przeszczepienia rogówki przez Eduarda Zirma w Ołomuńcu). Opisywane przez niego fakty nie są już tak spektakularne ani tak krwawe, jak w pierwszej części cyklu (nie przeczytamy zatem o amputacjach ?na żywca? czy operacjach dokonywanych brudnymi rękami przy aplauzie licznej widowni). Są za to bliższe czytelnikowi chronologicznie i, można by rzec, emocjonalnie. Chirurg nie jest tu bowiem krwawym oprawcą, jak często jawił się do XIX wieku, staje się zaś wnikliwym naukowcem, wybawicielem cierpiących, czy nawet ? by sięgnąć po odrobinę patosu ? precyzyjnym artystą.
Autor przedstawia tak znaczące dla rozwoju medycyny punkty, jak pierwsze usunięcie wola na tarczycy, pierwsze usunięcie guza mózgu, pierwsze usunięcie chorego pęcherzyka żółciowego. Opisuje tak dramatyczne wydarzenia, jak choroba i śmierć cesarza Fryderyka III na raka krtani z powodu źle postawionej diagnozy czy prowadzące do narkomanii eksperymenty lekarzy z kokainą, którą uważano za obiecujący środek znieczulenia miejscowego. Opisy te otoczone są tym samym, co w poprzedniej części książki, fabularnym płaszczem: narratorem jest Henry Steven Hartmann, z wykształcenia lekarz, z zamiłowania historyk medycyny, podróżujący wszędzie tam, gdzie dzieje się coś ważnego i pieczołowicie wydarzenia te dokumentujący. Jak chce Thorwald, ma on być jego rodzonym dziadkiem. Czy tak jest w istocie? Nawet jeśli nie, nic nie ujmuje to książce.
Napisana jest ciekawym, wartkim językiem. Nie stanowi bariery dla osób nie znających się na medycynie, biologii czy anatomii. Zawiera wiele szczegółów pobocznych, nieistotnych może dla medycznego przypadku, za to ważnych dla czytelnika, który dzięki temu może lepiej wczuć się w daną sytuację i ją sobie wyobrazić. Ciekawa lektura dla miłośników książek popularnonaukowych, osób zainteresowanych medycyną, rozwojem nauki i potęgą ludzkiego umysłu.