Jan Karski (twarda)

książka

Wydawnictwo Literackie
Oprawa twarda
  • Dostępność niedostępny

Opis produktu:

Książka łączy literaturę faktu z fikcją. Oparta jest na biografii legendarnego kuriera Polskiego Państwa Podziemnego, świadka Holocaustu, który w 1942 r. przekazał aliantom pierwszy raport o zagładzie Żydów w warszawskim getcie i obozach koncentracyjnych. Jako emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, szczegółowo informował aliantów o Holokauście. Nie dano jednak wiary jego słowom.
Powieść znajdowała się przez wiele tygodni na francuskich listach bestsellerów, była także na liście kandydatów do prestiżowej Nagrody Goncourtów.

Autor książki Yannick Haenel odpiera zarzuty twórcy filmu Shoah Claude'a Lanzmanna o manipulowanie historią. Na łamach wtorkowego Le Monde pisarz twierdzi, że to nie on, ale właśnie Lanzmann zafałszował postać Karskiego.
Wydana w ubiegłym roku książka Jan Karski znajdowała się przez wiele tygodni na francuskich listach bestsellerów. Zyskała też uznanie krytyków - otrzymała niedawno ważną nagrodę literacką Prix Interallie oraz nominacje do wielu innych, w tym do najbardziej prestiżowej Nagrody Goncourtów.
W najnowszym numerze francuskiego tygodnika Marianne Lanzmann bezpardonowo zaatakował Haenela. Zarzucił mu fałszowanie historii i jej bohaterów. Zdaniem reżysera, wyimaginowany Karski Haenela jest fałszywy w każdym calu, podobnie jak słowa, które pisarz wkłada w usta innych historycznych postaci, jak prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta. Lanzmann uważa, że nieprawdziwe są sugestie Haenela, jakoby Roosevelt demonstrował obojętność wobec losu europejskich Żydów.
Artykuł Haenela, odpowiadający na te zarzuty, opublikował we wtorkowym wydaniu dziennik Le Monde. Pisarz przypomina, że trzecia część jego książki ma czysto powieściowy charakter - jest utrzymana w formie wymyślonego wewnętrznego monologu tytułowego bohatera.
Odwołanie się do fikcji literackiej nie jest tylko prawem - jest ono koniecznością, gdyż nie wiemy prawie nic o życiu Karskiego po 1945 roku, poza tym że milczał on przez 35 lat. Historycy są bezsilni wobec tego milczenia: przedstawienie postaci Karskiego wymaga więc podejścia intuicyjnego - pisze Haenel.
Dziwi się on, dlaczego Lanzmann zaatakował jego książkę dopiero w pięć miesięcy po jej ukazaniu się we Francji. Zarzuca autorowi Shoah, że w swoich krytykach kieruje się zawiścią. Jego atak na moją książkę zbiega się w czasie z ponowną emisją 'Shoah' w telewizji Arte (w filmie występuje Karski - PAP), a także z podpisaniem (przez Lanzmanna) kontraktu z tym samym kanałem w sprawie nadania nowego filmu o Karskim; w dziedzinę reklamy zawsze wplątuje się przypadek - ironizuje Haenel.
Wyrażając swoje uznanie dla filmu Shoah, pisarz zarzuca jednocześnie jego twórcy, że to on właśnie zniekształcił w swoim dziele sens wypowiedzi Karskiego. Haenel twierdzi, że namawiając Karskiego na rozmowę, Lanzmann obiecywał mu, że kwestia ratowania Żydów przez Polaków będzie jednym z głównych tematów jego filmu. Nie tylko ta kwestia nie jest jednym z tematów 'Shoah', ale - wycinając świadomie część wywiadu, gdzie Karski opowiada o swojej misji ratowania Żydów - Lanzmann zmienił całkowicie obraz Polski - dodaje Haenel. W ten sposób to właśnie Lanzmann zdradził Karskiego - kwituje pisarz.
Lanzmann zapowiedział wcześniej, że już wkrótce - przypuszczalnie w marcu - pokaże we francusko-niemieckiej telewizji Arte własny film Raport Karskiego. Znajdą się tam fragmenty wywiadu przeprowadzonego z polskim kurierem ponad 30 lat temu przez Lanzmanna. Widzowie przekonają się, jak duże wrażenie wywarł na Roosevelcie Karski, o czym naprawdę rozmawiali oni ze sobą, i (widzowie) zrozumieją, że Haenel jest fałszerzem (...) - zaznaczył wtedy Lanzmann.
Zarzuca on też Haenelowi plagiat, gdyż pisarz wykorzystał w książce obszerne fragmenty filmu Lanzmanna Shoah z wypowiedziami Karskiego, nie poprosiwszy reżysera o zgodę.
Powieść Haenela łączy literaturę faktu z fikcją literacką. Składa się z trzech części. Pierwsza jest zapisem wypowiedzi Jana Karskiego, pochodzących z Shoah Lanzmanna. Druga jest streszczeniem książki samego Karskiego o jego wojennych przeżyciach Tajne państwo z 1944 roku. Dopiero ostatnia, trzecia część książki, ma powieściowy charakter - jest utrzymana w formie wewnętrznego monologu głównego bohatera książki.
Dużą dyskusję nad Sekwaną wywołują, także wśród historyków, będące wytworem wyobraźni Haenela wywody Karskiego o świadomej bezczynności aliantów wobec Holokaustu; według autora obawiali się oni perspektywy przyjęcia w swoich krajach milionów Żydów ocalałych z Zagłady.
(źródło: www.ksiazka.net.pl)


Yannick Haenel (ur. 1967) - pracował jako nauczyciel francuskiego do 2005 r., od 1997 jest jednym z kierujących przeglądem literacko-filozoficznym "Ligne de risque", którego był współzałożycielem. Autor kilku powieści, w tym Introduction a la mort française oraz Cercle uhonorowanej dwiema nagrodami: Prix Decembre, Prix Roger Nimier
S
Szczegóły
Dział: Książki
Wydawnictwo: Literackie
Oprawa: twarda
Okładka: twarda
Wprowadzono: 08.03.2010

RECENZJE - książki - Jan Karski

4.4/5 ( 9 ocen )
  • 5
    7
  • 4
    1
  • 3
    0
  • 2
    0
  • 1
    1